ਬੇਗਮ ਪੁਰਾ ਸਹਰ ਕੋ ਨਾਉ ॥
ਦੂਖੁ ਅੰਦੋਹੁ ਨਹੀ ਤਿਹਿ ਠਾਉ ॥

ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਲਹਿਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਜੇਕਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਨਾ ਰੱਖਣਾ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਸਮਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਯੋਗਦਾਨ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ ਪਰ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕੋਈ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਕਿਰਤ ਲੀਡਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੇਬਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਵੰਬਰ 1937 ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਜੁਲਾਈ 1942 ਵਿਚ ਲੇਬਰ ਪੋਰਟਫੋਲੀਓ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਜਾਈ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਨੀਤੀਗਤ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਸੀ. ਇਹ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਕਿਰਤ ਵਿਭਾਗ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਪਣ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ, ਹਾਈਡ੍ਰੋ-ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸਰਵੇਖਣ, ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਥਰਮਲ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਲਈ “ਕੇਂਦਰੀ ਤਕਨੀਕੀ ਪਾਵਰ ਬੋਰਡ” (ਸੀਟੀਪੀਬੀ) ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪੜਤਾਲ. ਜੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ, ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਸਨ. ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਕਾਮਿਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈਣਾ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਕਲੌਤਾ ਨੇਤਾ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁ-ਆਯਾਮੀ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਵਾਦੀ ਸੀ। ਅਖੌਤੀ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਸਿਹਰਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਦੂਜਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਉਹ ਜਨਮੇ ਜਾ ਫਿਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਬਦਤਰ ਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਅਖੌਤੀ ਸੱਤਾ ਬਾਬਿਆ ਦੀ ਗੋਧੀ ਨੂੰ ਸਹਿਰਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਕਰ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਸਿਰਫ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀਆਂ ਮਜਬੂਤ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਕਰਕੇ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਡੇ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦਹਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਰਬੀਆਈ ਬੈਂਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਹੋਣ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਸਰਬੋਤਮ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਦੇਣ ਹਨ।

ਇਹ ਡਾ ਅੰਬੇਡਕਰ ਸਨ ਜੋ 8 ਘੰਟੇ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਦਿਨ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਲਿਆਇਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 14 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਇਆ। ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 27 ਨਵੰਬਰ, 1942 ਨੂੰ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀ ਲੇਬਰ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ 7 ਵੇਂ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਏ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ, ਖਾਸਕਰ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਮਜਦੂਰਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਏ ਜਿਵੇਂ ‘ਮਾਈਨਜ਼ ਮੈਟਰਨਟੀ ਬੈਨੀਫਿਟ ਐਕਟ’, ‘ਮਹਿਲਾ ਲੇਬਰ ਵੈਲਫੇਅਰ ਫੰਡ’, ‘ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ’, ਲੇਬਰ ਲਈ ਜਣੇਪਾ ਲਾਭ’ ਅਤੇ ‘ਕੋਲਾ ਮਾਈਨਜ਼ ਵਿਚ ਭੂਮੀਗਤ ਕੰਮ’ ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਬਹਾਲੀ’।

ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਿਹਰਾ ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਰਮਚਾਰੀ ਸਟੇਟ ਬੀਮਾ (ਈਐਸਆਈ) ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ, ਡਾਕਟਰੀ ਛੁੱਟੀ, ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਸਰੀਰਕ ਅਪਾਹਜਤਾਵਾਂ, ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਲਿਆਂਦਾ। ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਬੀਮਾ ਐਕਟ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ। ‘ਮਹਿੰਗਾਈ ਭੱਤਾ’ (ਡੀ.ਏ.) ਵਿਚ ਹਰ ਵਾਧਾ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕ ਅਵਸਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ‘ਲੀਵ ਬੈਨੀਫਿਟ’ ਹੈ, ਤਾਂ ਡਾ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਓ। ਜੇ ‘ਰਿਵੀਜ਼ਨ ਆਫ਼ ਪੇਅ ‘ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਡਾ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੋ1

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ‘ਕੋਲਾ ਅਤੇ ਮੀਕਾ ਮਾਈਨਜ਼ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਫੰਡ’ ਪ੍ਰਤੀ ਯੋਗਦਾਨ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਕੋਲਾ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿਚ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ. ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ 31 ਜਨਵਰੀ, 1944 ਨੂੰ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਕੋਲਾ ਮਾਈਨਸ ਸੇਫਟੀ (ਸਟੋਵਿੰਗ) ਸੋਧ ਬਿੱਲ ਬਣਾਇਆ। 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1946 ਨੂੰ, ਉਸਨੇ ‘ਮੀਕਾ ਮਾਈਨਜ਼ ਲੇਬਰ ਵੈਲਫੇਅਰ ਫੰਡ’ ਲਿਆਂਦਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਕਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਕਾਨ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ, ਸਿੱਖਿਆ, ਮਨੋਰੰਜਨ, ਸਹਿਕਾਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧ. ਅੱਗੋਂ, ਡਾ: ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਦਕਰ ਨੇ ਬੀ ਪੀ ਅਗਰਕਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ‘ਲੇਬਰ ਵੈਲਫੇਅਰ ਫੰਡ’ ਵਿਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਇਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ 1944 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।

ਵਾਇਸਰਾਇ ਕਾਉਂਸਿਲ ਦੇ ਲੇਬਰ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ, ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਜਣੇਪਾ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁਨਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ. ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ 1942 ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ, ‘ਮਜ਼ਦੂਰ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਅਵਸਰ ਦੇਣ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਕੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ’ ਤ੍ਰਿਪੱਖੀ ਲੇਬਰ ਕੌਂਸਲ ‘ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਵਰਕਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ. ਅੱਜ ਵੀ, ਟ੍ਰਿੱਬਲ ਸਿਸਟਮ – ਕਾਮੇ, ਮਾਲਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ – ਨੇ ਡਾ ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੁਆਰਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਇਕ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ). ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਬਿਜਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ‘ਗਰਿੱਡ ਸਿਸਟਮ’ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਲੋੜ ‘ਤੇ ਜੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇ ਅੱਜ ਪਾਵਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਿਹਰਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਰਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰੀਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਨੀਤੀ ਬਣਾਈ। ਇਹ ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਡਾ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜਲ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਵਿਚ ਨਿਭਾਈ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਲੇਬਰ ਨੂੰ ‘ਸਮਕਾਲੀ ਸੂਚੀ’ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ‘ਚੀਫ਼ ਅਤੇ ਲੇਬਰ ਕਮਿਸ਼ਨਰ’ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ‘ਲੇਬਰ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਕਮੇਟੀ’ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ – ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ‘ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ ਐਕਟ’ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ‘ਜਣੇਪਾ ਲਾਭ ਬਿੱਲ’ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜੇ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ‘ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਐਕਸਚੇਂਜ’ ਹਨ, ਇਹ ਡਾ ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਹੈ (ਦੁਬਾਰਾ ਇਹ ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਡੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ). ਜੇ ਕਾਮੇ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਹੜਤਾਲ ‘ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ – ਉਸਨੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੁਆਰਾ’ ਹੜਤਾਲ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ‘ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। 8 ਨਵੰਬਰ, 1943 ਨੂੰ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਮਾਨਤਾ ਲਈ ‘ਇੰਡੀਅਨ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ (ਸੋਧ) ਬਿੱਲ’ ਲਿਆਂਦਾ। ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਦਾਸੀ ਵਰਗ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡੰਗ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਉਸਦੀ ਲੜਾਈ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਡਾ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਲਈ ਰਿਣੀ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਡਾ. ਇਹ ਕਿਰਤ ਦਿਵਸ ਆਓ ਅਸੀਂ ਯਾਦ ਕਰੀਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਿਰਤ ਮੰਤਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰਦਾ ਹੈ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਸਲਾਮ।